Αυτές τις μέρες ακούω στις συνεδρίες, στα μαθήματα και από συναδέλφους δύσκολα συναισθήματα, κούραση και απόγνωση. Παρατηρώ και στον εαυτό μου ένα βάρος πια, με την απαγόρευση και την απόσταση από αυτούς που αγαπάω. Αντιλαμβάνομαι, επίσης, ότι ο οργανισμός μας είναι συνδεδεμένος με τις εποχές και το πέρασμα του χρόνου… και ίσως όλοι νιώθουμε ότι συμπληρώνουμε πλέον σχεδόν χρόνο από τότε που ξέσπασε ο COVID-19.
Επιπρόσθετα, όλα αυτά τα φρικτά που ακούμε σχετικά με τις τόσες καταγγελίες κακοποίησης, παιδεραστίας και αδικίας, μας τραυματίζουν και εμάς έμμεσα. Ο μάρτυρας σε ένα βίαιο περιστατικό τραυματίζεται και ο ίδιος ψυχικά – ειδικά εάν είναι ανήμπορος στο να επηρεάσει αυτό που βλέπει. Γινόμαστε όλοι μάρτυρες σε φρικτές ιστορίες και ψυχικές πληγές αυτών των ανθρώπων που διαβάζουμε ή ακούμε, οι οποίοι επιτέλους βρίσκουν χώρο και τρόπο να εκφραστούν.
Επίσης, μέσα από αυτές τις ιστορίες και καταγγελίες, έχουν ξυπνήσει και σε άλλους συνανθρώπους μας δικές τους μνήμες και δικά τους αντίστοιχα βιώματα, που ίσως ήταν κρυμμένα ή καλυμμένα με τον τρόπο ζωής τους πριν την καραντίνα. Αυτό που συμβαίνει τώρα είναι ότι όλοι βιώνουμε νέα τραύματα – ή αναβιώνουμε παλιότερα – ενώ όλος ο πλανήτης βρίσκεται σε ένα παρατεταμένο, παγκόσμιο τραύμα…
Είναι πολύ σημαντικό – και είναι το μόνο που μπορούμε να κάνουμε τώρα – να φροντίσουμε όλοι τον εαυτό μας. Μέσα στη δυσκολία που μπορεί να νιώθουμε, να μην ξεχάσουμε να διεκδικήσουμε τη φροντίδα. Ό,τι και να συμβαίνει, η φροντίδα, η χαρά, η χαλάρωση είναι μόνιμα και σταθερά δικαιώματα, και τα έχουμε ανάγκη για να διατηρούμε μια ισορροπία και αρμονία μέσα μας, ό,τι και να μας συμβαίνει.
Δεν μπορούμε να ξεδώσουμε όπως θα θέλαμε, οπότε χρειάζεται να γίνουμε λίγο πιο δημιουργικοί στη φροντίδα. Εκτός από τα αυτονόητα της βόλτας στη φύση και τη συζήτηση με δικούς μας ανθρώπους, πώς αλλιώς μπορούμε να διεκδικήσουμε την ισορροπία;
Αυτό το ερώτημα το έχω θέσει σε πολλούς ανθρώπους προσωπικά, αλλά είναι και αντικείμενο συζήτησης πλέον μεταξύ επαγγελματιών ψυχικής υγείας σε όλον τον κόσμο. Η βασική αφετηρία για ισορροπία είναι η αποδοχή της κατάστασης… ο καθένας να αποδεχτεί την κατάσταση του, κάθε μέρα. Δεν εννοώ την κατάσταση της Πανδημίας, εννοώ την κατάστασή σου σήμερα, τώρα.
Μια μικρή παύση στο ‘πώς είμαι’, ‘τι χρειάζομαι’;
Για παράδειγμα, κάποιοι μαθητές της γιόγκα λένε ότι έχουν χάσει το κέφι τους, βαριούνται στο ίδιο σημείο, μόνοι να κάνουν την πρακτική τους στην οθόνη… Ωραία! Μην κάνεις πρακτική σήμερα! Βάλε ένα κομμάτι μουσικής, χωρίς λόγια, με ωραίο beat, κλείσε τα μάτια και ξεκίνα το χορό! Κουνήσου ελεύθερα, χωρίς πρόγραμμα, άφησε τον εαυτό σου να χαθεί στη μουσική!
Άλλη ιδέα είναι να φροντίσουμε το σώμα, γεμίζοντας τη μπανιέρα με ζεστό νερό και ωραίες μυρωδιές, φτιάχνοντας ή αγοράζοντας καινούργιες κρέμες με αρώματα που μας φτιάχνουν τη διάθεση…
Μπορούμε να τυπώσουμε σελίδες ζωγραφικής, να αγοράσουμε ξυλομπογιές και να τις γεμίσουμε χρώματα… η κίνηση και ο ήχος της ξυλομπογιάς είναι πολύ χαλαρωτικός, μπορούμε να βάλουμε και μια ήρεμη μουσική ταυτόχρονα.
Μπορούμε να κάνουμε κάποια άσκηση χαλάρωσης με καθοδήγηση. Μια πολύ ωραία είναι ο διαλογισμός Αγάπης και Καλοσύνης (Lovingkindess) όπου λαμβάνουμε την αγάπη γύρω μας και τη δίνουμε απλόχερα στους άλλους (δεν γνωρίζω κάποια εκδοχή στα Ελληνικά, έχουμε μια εμείς στο Synthesis που μπορείτε να βρείτε εδώ).
Η επαφή και η δημιουργία με τις αισθήσεις είναι βάλσαμο στις δύσκολες στιγμές. Είναι πολύ σημαντική η συζήτηση και η νοητική επεξεργασία όταν κάτι είναι να αντιμετωπιστεί, αλλά πώς χαλαρώνουμε στα ενδιάμεσα;
Και εδώ είναι που ακούω τη φωνή κάποιον κυνικών φίλων μου, που πολύ τους αγαπώ, αλλά που θα έλεγαν, ‘Καλά, εδώ ο κόσμος καίγεται και εγώ θα ζωγραφίσω’; Σε αυτό θα απαντούσα, ‘Έχεις την επιλογή: Μπορείς να μείνεις και να υποφέρεις συνέχεια, κρατώντας τον εαυτό σου αιχμάλωτο στον ένα πόλο της ζωής [τον πόνο]… ή μπορείς ταυτόχρονα (γιατί δεν ‘φεύγει’ η δυσκολία) να συμπληρώσεις την εμπειρία σου με στιγμές όμορφες, προς τον άλλον πόλο [την ευχαρίστηση].’
Είναι καιρός πια, να φύγουμε από τη λογική ότι ‘δεν κάνει να χαίρομαι όταν πονάνε οι άλλοι’. Μάλλον έχουμε την υποχρέωση να κρατάμε κάποια ισορροπία, τόσο για τον εαυτό μας, όσο και για τους άλλους. Ειδικά για όσους υποφέρουν απίστευτα, έχουμε την υποχρέωση να συμπληρώνουμε λίγη αύρα χαράς και ευχαρίστησης, μπας και φτάσει και σ’ αυτούς το αεράκι μας.